عنصر کبالت یکی از فلزات ارزشمندی است که در ساخت بسیاری از قطعات صنعتی از جمله مته ها، باتری ها و … کارایی دارد. در این مقاله از وب سایت آریسمان ابزار قصد داریم به معرفی این فلز ارزشمند بپردازیم.Cobalt با نماد Co و عدد اتمی 27 یکی از عناصری است که در پوسته زمین در قالب ترکیبات شیمیایی با دیگر عنصرها وجود دارد. از مشخصات کبالت می توان به سخت بودن، براق بودن و مقاومت بالای آن اشاره کرد. رنگ کبالتِ خالص ترکیبی از رنگ های خاکستری و نقره ای است.
تاریخچه کبالت
از رنگدانه های آبی با پایه cobalt سال ها است که در ساخت جواهرات استفاده می شود. نام این فلز از کلمه آلمانی kobold به معنی روح شیطان گرفته شده است. کارگرانی که در معدن کار می کردند به دلیل بخار سمی که در هنگام ذوب این فلز منتشر می شد، چنین نامی را انتخاب کردند.استخراج فلزکبالت معمولا از معدن فلزات مس و نیکل صورت می گیرد. کشورهای کنگو و زامبیا بیشترین ذخایر cobalt جهان را در اختیار دارند.
آلیاژ های کبالت
آلیاژهایی cobalt که با نام سوپرآلیاژهای پایه کبالت نیز شناخته می شوند فلزاتی هستند که عنصر اصلی سازنده آن ها cobalt است. ترکیب پایه اغلب این آلیاژها عناصر کبالت و کروم هستند. از کروم به عنوان یک عصر استحکام بخش جهت مقاوم سازی بیشتر استفاده می شود.
این آلیاژ ها در کل به سه گروه زیر تقسیم می شوند :
- آلیاژهای مقاوم در برابر سایش
- آلیاژهای مقاوم در برابر حرارت و گرما
- آلیاژهای مقاوم در برابر خوردگی
خواص فلز کبالت سبب شده است از آلیاژهای این فلز در صنایع حساسی همچون ساخت توربین های گازی، پره های هواپیما و موتورهای جت استفاده شود. کاربرد آلیاژهای این فلز ارزشمند بسیار گسترده تر از این موارد است که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.
کاربرد کبالت
از جمله کاربرد های عنصر cobalt می توان به موارد زیر اشاره کرد :
تولید انواع مختلف باتری ها
Cobalt یک فلز فرومغناطیس است که گشتاور مغناطیسی خوبی دارد. این فلز جز عنصرهای فلزی کاهنده است. دارا بودن این ویژگی ها سبب شده است از cobalt به عنوان مواد اولیه در صنعت باتری سازی استفاده شود.
تولید انواع مختلف مته ها
مته های ساخته شده از این فلز به دلیل مقاوم بودن در برابر سایش، سخت بودن و چغرمگی بالا بسیار محبوب اند. از این مته ها برای سوراخ کاری بر روی سطوح فلزات سختی همچون فولاد، چدن و … استفاده می شود.با توجه به نقطه ذوب بالای cobalt، مته های ساخته شده از این فلزات می توانند در دمای بالا نیز تیزی و سختی خود را حفظ کنند و مشکلی بابت جهت کاهش کیفیت در دمای بالا وجود ندارد.
سایر کاربردها
از کبالت علاوه بر موارد ذکر شده در صنایع دیگری همچون صنایع تولید شیشه خصوصا صنعت تولید شیشه رنگی، صنعت جواهر سازی و صنایع تولید کاشی و سرامیک استفاده می شود.
جمع بندی
Cobaltیکی از فلزات سخت و مستحکمی است که می تواند در برابر سایش، حرارت و خوردگی مقاومت کند. به دلیل خواص فوق العاده این عنصر، از آن در تولید محصولات بسیاری از جمله موتور جت هواپیما، توربین های گازی، انواع مختلف باتری ها و مته ها بهره گرفته می شود.